Kurumlar Vergisi Nedir?

Kurumlar vergisi, sermaye şirketleri ve belirli tüzel kişiliklerin elde ettikleri kazanç üzerinden ödedikleri bir gelir vergisi türüdür. Devletlerin gelir elde etme yollarından biri olan kurumlar vergisi, şirketlerin yıllık kârları üzerinden hesaplanır ve kanunlarla belirlenen oranlara göre tahsil edilir.

Kimler Kurumlar Vergisi Öder?

Türkiye'de kurumlar vergisine tabi olanlar şu şekilde sıralanabilir:
 

1. Sermaye Şirketleri:

   • Anonim Şirketler (A.Ş.)

   • Limited Şirketler (Ltd. Şti.)

   • Kooperatifler.

2. Dernek ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler:
   Ticari, sınai veya zirai faaliyetlerde bulunan bu tür işletmeler de vergilendirilir.

3. İş Ortaklıkları:
   Belirli projelerde bir araya gelen tüzel kişilikler.

4. Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT):
   Devlete ait ticari faaliyet gösteren kuruluşlar.

Kurumlar Vergisi Oranı

Türkiye'de kurumlar vergisi oranı, kanunlarla belirlenir ve dönemsel olarak değişebilir.

• 2024 itibarıyla kurumlar vergisi oranı %20 olarak uygulanmaktadır.

• Geçici veya kalıcı düzenlemelerle bu oran artırılabilir veya düşürülebilir.

Kurumlar Vergisi Beyanı ve Ödeme Süreci
 

1. Beyanname Verilmesi:

   • Kurumlar vergisi, yıllık beyannamelerle beyan edilir.

   • Dönem sonu mali tablolar esas alınarak kazanç hesaplanır.

2. Beyanname Verme Dönemi:

   • Her yıl, ilgili mali yılın bitiminden sonra izleyen yılın Nisan ayı içinde beyanname verilir.

3. Vergi Ödeme Süresi:

   • Kurumlar vergisi, beyanname verildikten sonra ödenir.

Kurumlar Vergisinde İndirim ve İstisnalar

Kurumlar vergisi hesaplanırken bazı gelirler vergiden istisna edilebilir veya indirimlere tabi tutulabilir:
 

1. İhracat Gelirleri İndirimi:

   • İhracattan elde edilen kazançlar için bazı durumlarda indirim uygulanabilir.

2. Yatırım Teşvik İstisnası:

   • Teşvik belgeli yatırımlardan elde edilen gelirlerde indirimler sağlanır.

3. Ar-Ge İstisnaları:

   • Araştırma ve geliştirme faaliyetlerinden elde edilen gelirler kısmen veya tamamen vergiden muaf olabilir.

4. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB):

   • TGB içinde faaliyet gösteren firmaların kazançları belli bir süre için vergiden muaf tutulur.

Kurumlar Vergisi Hesaplama Örneği

Örnek bir hesaplama yapalım:

A. Şirketin yıllık kazancı: 1.000.000 TL
B. Vergi oranı: %20
 

Kurumlar Vergisi:
1.000.000 TL × %20 = 200.000 TL

Şirket, kazancından 200.000 TL’yi kurumlar vergisi olarak ödemekle yükümlüdür.

Kurumlar Vergisi ile Gelir Vergisi Farkı

A. Kurumlar Vergisi:

Tüzel kişiliklerin kazançları üzerinden alınır.

B. Gelir Vergisi:
Gerçek kişilerin gelirleri üzerinden alınır.

Bir limited şirket veya anonim şirket kurumlar vergisi öderken, şahıs şirketleri gelir vergisi öder.

Sonuç

Kurumlar vergisi, tüzel kişiliklerin kazançlarının adil şekilde vergilendirilmesini sağlayan bir sistemdir. Vergi oranları ve istisnalar düzenli olarak güncellenebilir, bu nedenle işletmelerin yasal mevzuatı yakından takip etmesi ve doğru bir muhasebe sistemi kurması önemlidir.